സാമ്പത്തിക ഇടപാടുകളിൽ ഒരു ചെക്ക് ഒരാൾ ഒപ്പിട്ടു നൽകിയാൽ അതിൽ എഴുതിയ തുക നല്കാൻ ഒപ്പിട്ടയാൾ ബാദ്ധ്യസ്ഥനാണ്. ചെക്ക് വാങ്ങിച്ചയാൾ ബാങ്കിൽ നൽകി പണം വാങ്ങാവുന്നതാണ്. അക്കൗണ്ടിൽ പണമില്ലാത്തതിനാൽ പണം ലഭിച്ചില്ല എങ്കിൽ ബാങ്കിൽ നിന്നും “പണമില്ല എന്ന മെമ്മോ” (ചെക് റിട്ടേൺ മെമ്മോ) സഹിതം മടങ്ങിയാൽ മെമ്മോ ലഭിച്ചു 30 ദിവസത്തിനകം ചെക്ക് മടങ്ങിയ വിവരം ചെക്ക് തന്നയാളെ രേഖാമൂലം അറിയിക്കേണ്ടതാണ്.
വക്കീൽ നോട്ടീസിൽ കൃത്യമായും പണമിടപാടുമായി ബന്ധപ്പെട്ട എല്ലാ കാര്യങ്ങളും ചെക്ക് മടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളുൾപ്പെടെ അറിയിക്കുക. നോട്ടിസ് കൈപ്പറ്റി അടുത്ത 15 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ചെക്കിൽ പ്രസ്താവിച്ച തുക തിരികെ നൽകണം എന്ന് ആവശ്യപ്പെടുക.
ഒരു വക്കീൽ നോട്ടിസ് അയച്ച് അടുത്ത 15 ദിവസത്തിനുശേഷവും ഇദ്ദേഹം പണം തിരികെ നൽകിയില്ലെങ്കിൽ കോടതിയിൽ കേസ് ഫയൽ ആക്കാവുന്നതാണ്. അയച്ച നോട്ടീസ് കൈപ്പറ്റാതെ തിരിച്ചുവന്നാൽ അന്നേ തിയതിമുതൽ 15 ദിവസത്തിനകം ഫസ്റ് ക്ലാസ് മജിസ്ട്രേറ്റ് കോടതിയിൽ കേസ് ഫയൽ ചെയ്താവുന്നതാണ്.
ചെക്ക് നൽകിയ സ്ഥലത്തിന്റെയോ ബാങ്കിന്റെയോ അല്ലെങ്കിൽ ഇടപാട് നടന്ന സ്ഥലത്തെയോ പ്രതി താമസിക്കുന്ന സ്ഥലത്തെയോ കോടതി മുമ്പാകെ ആണ് കേസ് ഫയൽ ചെയ്യേണ്ടത്. പരമാവധി 2 വർഷം തടവോ പിഴയോ അതോ രണ്ടും കൂടിയോ ശിക്ഷലഭിക്കാവുന്നതും വിചാരണവേളയിൽ ഒത്തുതീർപ്പു ആക്കാവുന്നതും ആയ ഒരു കുറ്റം ആണ്. ഇതു Negotiable Instruments Act Section 138 ന്റെ പരിധിയിൽ ഉള്ള കേസ് ആണ്.
ക്രിമിനൽ കേസിൽ പ്രതിയെ ശിക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള വിധിയാണ് ഉണ്ടാകുക. നഷ്ടപ്പെട്ട തുക ലഭിക്കാനായി പരാതിക്കാരന് സിവിൽ കേസ് കൊടുക്കാവുന്നതും ആണ്.
ചെക്ക് വാങ്ങിക്കുന്നത് എന്തിനെയെങ്കിലും സെക്യൂരിറ്റി ആയിട്ടാണ് വാങ്ങിക്കുന്നത് എങ്കിൽ അതിൽ തീയതി രേഖപ്പെടുത്താതെ വാങ്ങുക. കാരണം ചെക്കിൽ തീയതി രേഖപ്പെടുത്തുന്ന തീയതി മുതൽ അടുത്ത 3 മാസത്തേക്ക് മാത്രമേ ചെക്കിന് കാലവധി ഉണ്ടാവുകയുള്ളൂ. കാലവധി കഴിഞ്ഞ ചെക്ക് അസാധു വായിരിക്കും. അതുകൊണ്ടു മൂന്ന് മാസത്തിന് ശേഷം ബാധ്യത തീർത്തില്ലെങ്കിൽ, ചെക്ക് വാങ്ങിച്ചയാൾക്കു ചെക്ക് ബാങ്കിൽ നൽകാനും അത് പണമില്ലാതെ മടങ്ങി കേസ് നൽകാനും സാധിക്കില്ല.
കോടതിയിൽ കേസ് കൊടുക്കുമ്പോൾ നൽകേണ്ട പ്രധാന രേഖകൾ.
1. പ്രോമിസറി നോട്ട് (ഉണ്ടെങ്കിൽ)
2. മടങ്ങിയ ചെക്ക്
3. ചെക് റിട്ടേൺ മെമ്മോ (ചെക്ക് മടങ്ങിയ രസീത് ബാങ്കിൽ നിന്നും ലഭിച്ചത്)
4. അയച്ച വക്കീൽ നോട്ടീസ്
5. വക്കീൽ നോട്ടിസ് അയച്ചപ്പോൾ കിട്ടിയ പോസ്റ്റൽ രസീത് (postal receipt)
6. വക്കീൽ നോട്ടിസ് പ്രതി കൈപ്പറ്റിയെന്നു കാണിക്കുന്ന Acknowledgement Card / കൈപ്പറ്റാതെ തിരിച്ചു വന്നത്